Van Socrates tot siliconen...

Door 14 dec 2023

In een tijdperk waarin de onvoorspelbaarheid, de veelzijdigheid en de continue metamorfose onze realiteit kenmerken, vinden filosofie, leiderschap en cybersecurity elkaar op intrigerende wijze. Ik schreef er op LinkedIn reeds een stukje over. Zoek me daar vooral even op voor de uitgebreidere versie (en link ook gelijk even).

Het stoïcisme, de antieke filosofie die een voorliefde toont voor rationaliteit en introspectie, verschaft ons een kompas door het tumultueuze terrein van cybersecurity en het existentiële bestaan. Daarnaast propageert de Oneindige Speltheorie een paradigma van aanhoudende adaptatie en veerkracht in het cyberlandschap, transcenderend boven de beperkte blik op finiete triomfen. De doctrines VUCA (Volatility, Uncertainty, Complexity, Ambiguity) en BANI (Brittle, Anxious, Non-linear, Incomprehensible) verhelderen de gelaagde aard van chaotische globale infrastructuren en stellen ons in staat tot strategisch manoeuvreren.

Het stoïcisme, een eerbiedwaardige Griekse filosofie, heeft de mensheid tijdloze inzichten geschonken over co-existentie met het kosmische orkest. Het benadrukt het credo dat we ons dienen te richten op de facetten des levens die we kunnen sturen en de onvermijdelijkheden dienen te omhelzen. In de sfeer van cybersecurity impliceert dit een resolute, bezonnen respons op dreigingen, het inrichten van een onwrikbaar verdedigingsbastion. Het stoïcisme benadrukt, voorbij technologische ingrepen, de imperatief van een intrinsiek veiligheidsethos.

De Oneindige Speltheorie transcendeert afgebakende einddoelen en bepleit een eeuwige deelname, assimilatie en evolutie. Cyberbedreigingen zijn in een constante staat van mutatie, met opponenten die hun tactieken continue verfijnen. Deze theorie propageert een visie die het lange termijn panorama van de fluctuerende asymmetrische cyberrealiteit onderschrijft. Organisaties dienen adaptief en coöperatief te opereren, en moeten strategieën hanteren die deze cyberdynamiek kunnen anticiperen en beantwoorden.

In onze turbulent veranderende tijden, schenken de doctrines van VUCA en BANI ons de gereedschappen om de intrinsieke complexiteit van contemporaine vraagstukken te doorgronden. In het kader van cybersecurity accentueren deze paradigma's de noodzaak van wendbaarheid, luciditeit in strategische visie en onverzettelijkheid. Ze bevestigen dat we in een era vertoeven waarin transformatie de diapason slaat. Organisaties worden uitgedaagd tot een continuüm van educatie, collaboratie, ethische governance en avant-gardistische conceptie. In een tijdperk waarin verandering de enige constante lijkt en onvoorspelbaarheid eerder regel dan uitzondering is, komt de wijsheid uit het verleden. Om een uitgebreider perspectief te geven op deze gedachte: het is van essentieel belang dat we ons concentreren op de aspecten van het leven en werk die we daadwerkelijk in de hand hebben. Zet je energie in op wat je kunt beïnvloeden. Hyperfocus niet alleen op het bereiken van vooraf bepaalde doelen, maar investeer vooral in persoonlijke groei en onwrikbare discipline.

Het cultiveren van een leercultuur is meer dan alleen het opdoen van nieuwe kennis; het gaat om het aanmoedigen van een mindset waarbij continu leren en aanpassen de norm wordt. Dit stimuleert innovatie en creativiteit binnen individuen en teams. Door je teams te bekrachtigen en in hun kracht te zetten, geef je hen de ruimte om zelfstandig te denken, te handelen en verantwoordelijkheid te nemen.

Leiderschap tot slot, is niet alleen het geven van richting, maar ook het tonen van voorbeeldgedrag. Door elke dag te streven naar een incrementele perfectie van slechts 1%, zet je een standaard van voortdurende verbetering. Dit concept kan op het eerste gezicht minimaal lijken, maar de cumulatieve effecten over tijd zijn enorm. Mijn bescheiden observaties wijzen althans in die richting. 
 

Dimitri van Zantvliet
Directeur Cybersecurity bij NS en columnist van iB-Magazine.

Deze column verscheen in IB6-2023.