Achter Het Nieuws - Desinformatie: trial by media?
Door Artikel IB6-2022 - Fook Hwa Tan, Chris de Vries, 23 feb 2023
In deze rubriek geven enkele iB-redacteuren in een kort stukje hun reactie op recente nieuwsitems over
informatiebeveiliging. Dit zijn persoonlijke reacties van de auteurs en deze geven niet noodzakelijkerwijs het officiële standpunt weer van hun werkgever of van PvIB. Vragen en/of opmerkingen kun je sturen naar ibmagazine@pvib.nl.
Vrijheid van meningsuiting en een vrije pers zijn belangrijke fundamenten voor een goed functionerende democratie. Onlangs kwam journalist Rudy Bouma [1] met een reconstructie van de neptransacties van Jaap van Dissel. Hij liet hierin zien hoe een feitelijk onjuist stuk ‘bewijs’ door social media niet alleen tot een hoop tweets leidde, maar ook tot Kamervragen. Er zijn veel meer voorbeelden. Als informatiebeveiligers proberen we de integriteit, vertrouwelijkheid en beschikbaarheid van informatie te borgen, maar in hoeverre zijn we verantwoordelijk voor de juistheid van de inhoud, context en interpretatie van de informatie? Oftewel: tot welk niveau is wie verantwoordelijk? Een reflectie van de redactie.
Iedereen is verantwoordelijk! - Fook Hwa Tan
De security professional is verantwoordelijk voor het borgen van de integriteit van data en informatie. Betekent het dat de security officer ook verantwoordelijk is voor de juistheid van de informatie over de organisatie? Of is dit bij iemand anders belegd binnen de organisatie?
Sommigen zeggen dat techgiganten zoals Microsoft, Google en Facebook hiervoor verantwoordelijk zijn. Zij bieden een platform voor het verspreiden van informatie en moeten dan ook zorgdragen voor de correctheid van de informatie. Aan de andere kant voelt dit ook als censuur door grote bedrijven. Zoals gezegd, vrijheid van meningsuiting is een groot goed. Betekent dat ook, dat alles gezegd of geschreven mag worden?
Als laatste kun je het natuurlijk ook de verantwoordelijkheid van de overheid maken. Als ultieme autoriteit in een land zou de overheid, als goed huisvaderschap, dit moeten regelen. Misschien een onmogelijke taak gezien het succes van de ICT-projecten bij de overheid. Maar is het wel wenselijk?
Ik denk daarom dat eenieder voorzichtig moet zijn met oordelen en rustig de feiten tot zich moet nemen alvorens conclusies te trekken wat waar of niet waar is. Met andere woorden, eenieder moet zijn of haar eigen verantwoordelijkheid nemen.
Desinformeert u ook? - Chris de Vries
Het is simpel: desinformatie is fout, oneerlijk en politiek. Maar wanneer is informatie ‘fout’? Ook dat is simpel: Indien het niet overeenkomt met de werkelijkheid! En dan rijst de ultieme vraag: wiens werkelijkheid?
Bij desinformatie moeten wij stilstaan bij de impliciete, achterliggende boodschap, in ‘goed Nederlands’: dog whistling. Extreme partijen zijn er goed in. Echter, ook wijzelf kunnen goed bedoeld de fout ingaan. Denk aan de ongeremdheid om meteen op elk wissewasje, snotje of wat dan ook te reageren op Twitter. Welke zichzelf respecterende politicus/politica reageert niet binnen seconden op andermans ontlading op Twitter of op LinkedIn of in een of ander praatprogramma dat vooral mikt op ruzie tussen de extreme standpunt vertegenwoordigers (zijn dat dan extremisten?) over een basaal, ongeremd en onoverdachte emotie of gevoel? Denk hierbij ook aan de niet uitgesproken, maar wel meegegeven, (met name negatieve) ladingen die in elk woord opgesloten kunnen zijn.
Hoe voorkom je desinformatie? Dat is simpel, door niet meteen te reageren. Door eerst de grijze massa in het hoofd het werk te laten doen. Je kunt zeggen: door ouderwetser te worden en terug te keren tot een brief, een praatstuk of een reflectie. Weg van slimme telefoons of tablets, weg van de Twitterapps, de televisieprogramma’s en weg van elke reactie die niet een tweede of een derde of zelfs een vierde keer opnieuw doordacht, bekeken en aangepast is. Maar ook door zelfkritisch te zijn en eigen standpunten te controleren. Dus de verantwoordelijkheid ter voorkoming van desinformatie ligt bij ieder mens. Bij u en dus ook bij mij.
Dit artikel verscheen in IB6-2022.
Voor het opgemaakte artikel (pdf), klik hier onder op 'Document downloaden'.